.jpg)
Τα πρώτα χρόνια & οι σπουδές
Ο Λαβουαζιέ γεννήθηκε στο Παρίσι, στις 26 Αυγούστου του 1743, σε µια εύπορη οικογένεια τραπεζικού υπαλλήλου. Στην ηλικία των πέντε ετών, κληρονόµησε περιουσία που έµεινε σ' αυτόν µετά το θάνατο της µητέρας του. Από νεαρή ηλικία, ενδιαφερόταν για τη φύση και συχνά διεξήγαγε βαροµετρικές και µετεωρολογικές παρατηρήσεις. Το 1754, ο Αντουάν άρχισε να παρακολουθεί µαθήµατα στο Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών – Κολλέγιο Μαζαρίν, (Collège des Quatre Nations – Collège Mazarin), στο οποίο σπούδασε µαθηµατικά και αστρονοµία. Ο νεαρός Λαβουαζιέ ενδιαφερόταν ακόµη για τη βοτανική, τη γεωλογία, την ορυκτολογία, και παρακολούθησε και κάποια µαθήµατα χηµείας. Έφυγε από το Κολέγιο Μαζαρίν το 1761.
Την ίδια χρονιά, ο πατέρας του τον έπεισε να ξεκινήσει σπουδές Νοµικής στο Πανεπιστήµιο του Παρισιού. Πήρε το πτυχίο του (επιπέδου Μπάτσελορ – Bachelor) στις 6 Σεπτεµβρίου του 1763. Ένα χρόνο αργότερα, στις 26 Ιουλίου του 1764 απέκτησε άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος ως νοµικός σύµβουλος. Πιθανόν λόγω των σπουδών του στα Νοµικά τα έργα του ήταν τόσο καλογραµµένα, µε τις έννοιές τους να είναι πάντα εύκολα κατανοητές, σαφείς, καλά καθορισµένες, και απολύτως λογικές. Ο Αντουάν νοιαζόταν πάντα για την πνευµατική του ιδιοκτησία, και ως εκ τούτου, ξανάγραψε τα έργα του πολλές φορές, πάντοτε παρουσιάζοντας σχολαστικά τα αποτελέσµατα της έρευνάς του. Παρουσίαζε τις λεπτοµερείς εκθέσεις των παρατηρήσεων και των συµπερασµάτων του στο Γραµµατέα της Ακαδηµίας Επιστηµών, που τις κρατούσε σε σφραγισµένους φακέλους για να αποφευχθεί οποιαδήποτε διαφωνία σχετικά µε το προβάδισµα. Πιθανώς λόγω της νοµικής του εκπαίδευσης, στις βασικές του αξίες περιλαµβάνονταν η ειλικρίνεια και ο σεβασµός προς το νόµο.
Η καριέρα του
Ήταν λίγο µετά την αποφοίτησή του, στις 11 του Αυγούστου του 1764, που άρχισε τη µαθητεία του στο Παρισινό Κοινοβούλιο (Parlement de Paris). Ήταν ανοιχτό µυαλό και είχε περιέργεια για τα πάντα που τον περιέβαλαν. Δίχως να παραιτείται από τα ενδιαφέροντά του, αφιερώθηκε στη γεωλογία, τη φυσική και τη χηµεία, µε αποτέλεσµα το πρώτο του δηµοσιευµένο βιβλίο στη χηµεία το 1764. Το 1767, βρήκε µια δουλειά ως γεωλόγος στην Αλσατία-Λωρραίνη (Alsace-Lorraine). Το 1768, έβαλε υποψηφιότητα στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών και έγινε δεκτός ως βοηθός χημικός, σε ηλικία μόλις 25 ετών. Την εποχή εκείνη, η δραστηριότητα της Γαλλικής Ακαδημίας επεκτεινόταν σε ένα μεγάλο συνδυασμό μελετών που ξεκινούσε από ιατρικά, φιλοσοφικά και βιομηχανικά προβλήματα και έφθανε μέχρι την έρευνα τρόπων καθαρισμού μεταξωτών και μάλλινων υφασμάτων.
Έγραψε σχετικά µε την προέλευση των χηµικών στοιχείων και την καύση. Επίσης, πειραµατίστηκε µε ηλεκτρικές εκφορτίσεις, και συνέκρινε διάφορα βαρόµετρα. Η καθηµερινή ζωή του Λαβουαζιέ ήταν ολοκληρωτικά επικεντρωµένη στην επιστήµη. Το 1771, παντρεύτηκε µια 13άχρονη νεαρή κοπέλα που ονοµαζόταν Μαρί-Ανν Πιερέτ Πολζέ (Marie Anne Pierrette Paulze), που µε τον καιρό, εξελίχθηκε σε εξαιρετική επιστηµονική συνεργάτιδα. Μετέφρασε βιβλία στα αγγλικά γι’ αυτόν και την αλληλογραφία του µε Άγγλους χηµικούς. Έκανε επίσης προσχέδια των χειρογράφων και των αριθµητικών δεδοµένων των εργαστηριακών µέσων που χρησιµοποιούσαν ο Λαβουαζιέ και οι φίλοι του.
Η Μαρί-Ανν Πιερέτ Πολζέ Λαβουαζιέ διαχειριζόταν ένα µικρό µα δραστήριο επιστηµονικό σαλόνι όπου οι επιστήµονες µπορούσαν να πάνε να εκτελέσουν τα πειράµατά τους και να συζητήσουν τις ιδέες τους. Επίσης, αλληλογραφούσε µε πολλούς Γάλλους επιστήµονες και φυσιοδίφες οι οποίοι είχαν εντυπωσιαστεί µε την ευφυΐα της. Για τον Λαβουαζιέ, αποδείχθηκε µια εξαιρετική συνεργάτιδα και φίλη στην επιστηµονική του έρευνα.
Από το 1775 και έπειτα, ο Λαβουαζιέ υπηρέτησε στη Διοίκηση Royale Des Poudres, όπου η έρευνά του οδήγησε στη βελτίωση της πυρίτιδας και στην εφεύρεση µιας νέας µεθόδου παραγωγής νιτρικού καλίου. Η καθολική ικανότητα του Λαβουαζιέ και οι νοµικές του σπουδές τον οδήγησαν να αναπτύξει ένα ενδιαφέρον στην πολιτική.
Στην ηλικία των 26, έγινε φοροεισπράκτορας απασχολούµενος από µια ιδιωτική εταιρεία. Όσο εργαζόταν για την κυβέρνηση, ανέπτυξε ένα νέο σύστηµα µέτρων που στόχευαν στην τυποποίηση των κλιµάκων για όλη τη Γαλλία.
Σημαντικές αναλύψεις
Τα πιο σηµαντικά του πειράµατα αφορούσαν τη φύση της ανάφλεξης και της καύσης. Αυτά τα πειράµατα έδειξαν ότι το οξυγόνο διαδραµατίζει έναν κεντρικό ρόλο και στις δύο αυτές διαδικασίες. Ο Αντουάν έδειξε επίσης ότι το οξυγόνο παίζει έναν βασικό ρόλο στην αναπνοή των ζώων και των φυτών, καθώς επίσης και στην διαδικασία οξείδωσης (σκουριάσµατος) του µετάλλου. Ανακάλυψε επίσης ότι το υδρογόνο, σε συνδυασµό µε οξυγόνο, παράγει νερό, αντικρούοντας έτσι την αρχαία θεωρία των τεσσάρων στοιχείων (νερό, αέρας, φωτιά, γη).Το 1779, ήταν ο πρώτος που χρησιµοποίησε τον όρο «oxygen», («οξυγόνο») για το µέρος του «αέρα», που ήταν υπεύθυνο για την καύση, και τον όρο «nitrogen», («άζωτο») για το υπόλοιπο µέρος του «αέρα». Τα Πειράµατα του Λαβουαζιέ ήταν από τα πρώτα που θα µπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ποσοτική έρευνα. Έχει αποδείξει ότι παρόλο που η ύλη κατά τις χηµικές αντιδράσεις άλλαζε την κατάστασή της, η συνολική µάζα των αντιδρώντων και των προϊόντων παρέµεινε ίση από την αρχή µέχρι το τέλος της αντίδρασης. Ενώ έκαιγε φωσφόρο και θείο, παρατήρησε ότι το προϊόν της αντίδρασης ζύγιζε περισσότερο από τα αντιδραστήριά της. Έδειξε ότι το επιπλέον βάρος αντισταθµίζεται από την απώλεια της µάζας του αέρα. Αυτά τα πειράµατα παρείχαν τη βάση για τη διατύπωση του νόµου της διατήρησης της µάζας. Οι εξηγήσεις του Λαβουαζιέ οδήγησαν στην ανατροπή της θεωρίας του φλογιστού.
Το 1789 (έτος έναρξης της Γαλλικής
επανάστασης) δημοσιεύει το έργο του «Στοιχειώδης πραγματεία χημείας» (Traite
elementaire de chimie) στο οποίο μεταξύ των άλλων διατυπώνει με πολύ σαφή τρόπο
το νόμο της διατήρησης της μάζας κατά τις χημικές αντιδράσεις.
«Τίποτα δεν εξαφανίζεται και τίποτα δεν δημιουργείται από το μηδέν κατά τη διάρκεια των χημικών φαινομένων. Πραγματοποιούνται μόνο μεταβολές ή τροποποιήσεις της ύλης, ενώ υπάρχει ίση ποσότητα ύλης πριν και μετά από αυτά».
Η πρόταση αυτή αν και αποδίδεται γενικά στον
Λαβουαζιέ δεν είναι καινούργια την είχαν διατυπώσει αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι
όπως ο Αναξαγόρας (499 – 427 π.Χ.) ο Εμπεδοκλής (493 – 433 π.Χ.) και ο
Δημόκριτος (470 – 380 π.Χ.). Η μεγάλη όμως αξία του Λαβουαζιέ είναι ότι την
απέδειξε με χαρακτηριστικά πειράματα που επινόησε και πραγματοποίησε
χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά το ζυγό με τον οποίο μετρούσε τις μάζες των
διαφόρων ουσιών πριν και μετά τις χημικές αντιδράσεις.
Σε συνεργασία µε τον Γάλλο επιστήµονα Κλοντ-Λουί Μπερτολέ (Claude-Louis Berthollet), ο Λαβουαζιέ δηµιούργησε τη χηµική ονοµατολογία (Μέθοδος της χηµικής ονοµατολογίας – Méthode de nomenclature chimique, 1787). Η ορολογία του, ως επί το πλείστον, χρησιµοποιείται ακόµα και σήµερα, µε λέξεις όπως θειικό οξύ (sulfuric acid) ή θειικά (sulfates). Το 1786, ο Λαβουαζιέ υποστήριζε ότι η "θερµιδική" θεωρία θα πρέπει να αντικαταστήσει τη θεωρία του φλογιστού. Η θερµιδική θεωρία είχε δύο βασικές ιδέες: πρώτον, ότι το σύνολο της θερµότητας του σύµπαντος είναι σταθερό, και δεύτερον, ότι η θερµότητα που υπάρχει στην ύλη, είναι συνάρτηση της ύλης και της κατάστασής της. Υπέθεσε, επίσης, ότι το θερµιδικό υγρό ήταν µια ουσία και για να το µετρήσει, δηµιούργησε µαζί µε τον Πιέρ Λαπλάς(Pierre Laplace),το πρώτο θερµιδόµετρο νερού-πάγου.
Ο Λαβουαζιέ εκµεταλλεύτηκε το νέο θερµιδόµετρο για να προσδιορίσει την ποσότητα της θερµότητας που παράγεται από ινδικά χοιρίδια και το ποσό της θερµότητας ανά µονάδα παραγοµένου διοξειδίου του άνθρακα και διαπίστωσε ότι το ποσοστό της καύσης είναι µεγαλύτερος κατά την κίνηση από ό, τι κατά τη διάρκεια της ανάπαυσης. Χάρη στην έρευνα του Λαβουαζιέ, ήταν δυνατόν να αποδειχθεί ότι η τροφή οξειδώνεται αφού φαγωθεί. Ως αποτέλεσµα αυτής της διαδικασίας παράγεται ταυτόχρονα θερµότητα, την οποία ο Λαβουαζιέ και ο Λαπλάς µέτρησαν χρησιµοποιώντας το θερµιδόµετρο. Η έρευνά τους στη θερµιδοµετρία είναι, µέχρι σήµερα, ένα τα βασικά στοιχεία της διδασκαλίας σχετικά µε τη διατροφή. Η σηµασία της ενισχύεται από το γεγονός, ότι µέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, η θερµιδική αξία ήταν ο µοναδικός δείκτης της θρεπτικής αξίας των τροφίµων. Θερµίδες χρησιµοποιήθηκαν επίσης για να καθοριστεί η ποσότητα των τροφίµων που χρειάζεται ένας άνθρωπος ηµερησίως.
Ο Λαβουαζιέ ήταν ακτιβιστής και βαθιά πεπεισµένος για την ανάγκη κοινωνικής µεταρρύθµισης στη Γαλλία. Ήταν µέλος της κοινότητας υπέρ των φορολογικών µεταρρυθµίσεων και των νέων οικονοµικών στρατηγικών. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, δηµοσίευσε µια έκθεση σχετικά µε την οικονοµική κατάσταση της Γαλλίας. Ήταν λίγο µετά από αυτό, που κατηγορήθηκε προδότης από τους επαναστάτες λόγω της ιδιότητάς του ως φοροεισπράκτορα. Για τις πολιτικές και οικονοµικές του απόψεις, καταδικάστηκε σε θάνατο. Πριν να εκτελεστεί, ζήτησε από το δικαστή την άδεια να ολοκληρώσει πρώτα την επιστηµονική του έρευνα. Ωστόσο, η απάντηση του δικαστή ήταν: «La République n'a pas besoin de savants ni de chimistes; le cours de la justice ne peut être suspend» («Η Δηµοκρατία δε χρειάζεται ούτε επιστήµονες ούτε χηµικούς. Η πορεία της δικαιοσύνης, δεν µπορεί να καθυστερήσει»). Αποκεφαλίστηκε στο Παρίσι, στις 8 Μαΐου 1794 και αργότερα θάφτηκε στο νεκροταφείο στο Ερανσίς (Errancis).
Τι κρύβει ένα πορτραίτο του Ζαν Λουί Νταβίντ με τον Λαβουαζιέ
Επιστήμη και αριστοκρατική ζωή, ένας πίνακας
που άλλαξε για να φαίνεται πιο "σοβαρός" και μια ανακάλυψη μετά από
231 χρόνια.
Όταν το 2019, το περίφημο έργο του Ζαν Λουί Νταβίντ, επίσημου ζωγράφου του Ναπολέοντα, που απεικόνιζε τον "πατέρα" της χημείας Αντουάν Λοράν Λαβουαζιέ και τη σύζυγό του, μεταφέρθηκε στα εργαστήρια του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης για συντήρηση μια μεγάλη έκπληξη περίμενε τους συντηρητές που ήθελαν απλώς να αφαιρέσουν αρχικά ένα στρώμα βερνικιού.
Στον πίνακα που αποκαλύφθηκε, το ζευγάρι απεικονίζεται ως μέλος της αριστοκρατίας, που απολαμβάνουν έναν πλούσιο τρόπο ζωής, η Μαριάν φορά ένα καπέλο με φτερά, ακριβά παπούτσια και στο τραπέζι δεν υπάρχει κανένα όργανο, παρά μόνο χρυσές λεπτομέρειες. Το πορτρέτο του Ντέιβιντ ολοκληρώθηκε το 1788, λίγο πριν από την επανάσταση. Ο καλλιτέχνης σκόπευε να κάνει το ντεμπούτο του σε μια έκθεση το 1789, αλλά, σύμφωνα με το Met, ήταν κάτι που αναβλήθηκε εξαιτίας της πολιτικής κατάστασης και της πίεσης που είχε αρχίσει να ασκείται στο παλάτι. Ο πίνακας δεν εμφανίστηκε στο κοινό παρά μόνο έναν αιώνα αργότερα, στην Έκθεση Universelle του 1889.